Eski Saray Sineması'ndan Demirören AVM'ye

Yıllardır süren kavgalar, davalar, incelemeler sonucunda bir şey olamadı. Olan sadece olanca büyüklüğüyle  Beyoğlu İstiklal Caddesi'nin içine edilmesiydi. Her sabah işe giderken gördüğüm manzara günden güne çirkinleşti ve 18 Mart günü Demirören AVM açıldı. Tüm AVM çılgınlarına hayırlı uğurlu ola! Daha dün bir arkadaşıma "Ben o binaya girmem" derken "Ne saçma" tepkisi aldım. Varsın böyle densin, ben kendi tepkimi böyle göstermekte kararlıyım.

Ah Eski Saray Sineması şimdinin Alışveriş Merkezi! Hani Circle d'Orient binasının yüksekliği sınır olacaktı? Nasıl da böyle genişleyip yükseldin? Bu kaçak katlara nasıl göz yumuldu? Neyse aşağıda ayrıntılar mevcut, dileyen hikayeyi canlandırabilir.

Caddenin bu bölümünden geçmek istemiyorum artık. Oysa en sevdiğim binalar burada ama... Alkazar Sineması'nın karyatidleri (kadın şeklindeki sütunlar) artık daha da hüzünlü bakıyor. Atıl bir biçimdeki Circle d'Orient sırasını bekliyor. Emek Sineması desen suskun mu suskun...

"Peki, bu yükselme nasıl oluyor?"sorusunun yanıtını Radikal Gazetesi'nin ulaştığı Demirören AVM’yle ilgili koruma kurullarının raporlardan anlamaya çalışalım.

18 Ekim 2004: İstanbul 1 No'lu Koruma Kurulu, inşaatın yüksekliğinin, hemen yanıbaşındaki tescilli yapı Serkil Doryan’ın saçak kotunda olabileceğine hükmetti ve uygulanacak projenin kurula getirilmesini istedi.

16 Mart 2005: Koruma kurulu, Beyoğlu Belediyesi'nin onayından geçen projenin uygun olduğu kararına vardı.

4 Ağustos 2005: İnşaat sahibi kurula başvurarak uygulama projesinde tadilat istedi. Koruma kurulu belge yetersizliği nedeniyle tadilat projesini reddetti ve belgelere dayanılarak hazırlanan projenin getirilmesi halinde konuyu yeniden değerlendireceğine hükmetti.

6 Temmuz 2006: Devam eden inşaattan zarar gören tescilli yapının müellifleri, 2 No’lu Koruma Kurulu’na (ilginçtir inşaatın hemen yan sokağı 2 No’lu Kurul’un görev alanında) başvurdu. Kurul, inşaatın 12 nolu parseldeki tescilli taşınmaza yaptığı olumsuz etkinin ortadan kaldırılması için belediye ve inşaat sahibi tarafından önlem alınmasını istedi.

20 Şubat 2007: Demirören AVM'nin bulunduğu alan, Bakanlar Kurulu'nun kararıyla Yenileme Alanı olarak belirlendi ve yetki 1 No'lu Koruma Kurulu'ndan İstanbul Yenileme Alanları Koruma Kurulu’na geçti.

7 Kasım 2008: Yenileme Kurulu, ‘öneri tadilat projesindeki bodrum katlarının 1 No’lu Koruma Kurulu’nun 16 Mart 2005 tarihli kararında belirtilenden farklı olmasının nedeninin belediyeden sorulmasına’ karar verdi.

14 Kasım 2008: Yenileme Kurulu Demirören AVM binasındaki cephe ve yüksekliğinin, hemen yanı başındaki tescilli kültür varlığıyla uyumlu olmadığına, bu yapıların 20. yüzyıl başındaki fotoğraflarına bakılarak yükseklik ve cephe düzenlemesinin belirlenmesine hükmetti.

21 Aralık 2008: Aynı kurul, "Geçmişten Günümüze Beyoğlu" kitabının II. cildinde yayımlanmış (2004-1. baskı) eski fotoğraflardan yararlanılarak YTÜ’nün raporu doğrultusunda hazırlanan cephe düzenlemesinin kimi düzeltmelerle uygun olduğuna karar verdi.

20 Eylül 2010: İstanbul Yenileme Kurulu, yapılan cephe revizyonunu onayladı.

18 Mart 2011: Demirören AVM olanca çirkinliğiyle açıldı!